سیفلیس چیست؟
سیفلیس یک بیماری عفونی مزمن سیستمیک با ماهیت عفونی است. پوست، غشاهای مخاطی، اندام های داخلی، استخوان ها و سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری توسط باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد می شود. سیفلیس عمدتا از طریق تماس جنسی و کمتر از طریق تماس خونی یا خانگی منتقل می شود.
بسته به مرحله و سیر بیماری، سیفلیس می تواند اولیه، ثانویه، سوم و مادرزادی باشد.
سیفلیس اولیه با ظاهر شانکر سخت و لنفادنیت مشخص می شود. سیفلیس ثانویه در حال حاضر تمام سیستم ها، بافت ها و اندام های یک فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. سیفلیس سوم منجر به مرگ بیمار می شود و در صورت عدم درمان طولانی مدت بیماری رخ می دهد.سیفلیس مادرزادی از طریق جفت از مادر به نوزاد منتقل می شود.
علل سیفلیس
سیفلیس توسط باکتری به نام ترپونما پالیدوم ایجاد و ایجاد می شود. معمولاً از طریق غشاهای مخاطی، زخم های روی پوست و از طریق خون وارد بدن می شود. بیماران مبتلا به سیفلیس برای افراد دیگر مسری هستند.
راه اصلی انتقال این بیماری همیشه تماس جنسی بوده است. به ندرت، سیفلیس از راه های خانگی منتقل می شود: از طریق ظروف، سیگار، وسایل بهداشت شخصی و غیره. کارکنان پزشکی نیز مستعد ابتلا به این بیماری هستند: متخصصین زنان، زایمان، دندانپزشکان و کارکنان آزمایشگاه در تماس با بیماران. در صورتی که عناصر سیفلیس در حفره دهان فرد بیمار وجود داشته باشد، عفونت از طریق بزاق نیز امکان پذیر است. ادرار و عرق سیفلیس مسری نیست ولی شیر مادر و منی مسری است. احتمال ابتلا به سیفلیس در طی انتقال مستقیم خون نسبتاً کم است. سیفلیس مادرزادی با انتقال جفت عفونت از مادر به جنین امکان پذیر است.
ثابت شده است که میزان مصرف باکتری ترپونما پالیدوم توسط یک فرد سالم بر احتمال عفونت تأثیر می گذارد. بنابراین، افرادی که تماس جنسی مکرر با یک فرد آلوده داشته اند، بسیار بیشتر از افرادی که یک تماس جنسی داشته اند، بیشتر در معرض ابتلا هستند.
علائم سیفلیس
علائم اولیه اصلی سیفلیس اولیه ظهور یک شانکر سخت (زخم) است. این علامت در هفته دوم یا چهارم پس از عفونت ظاهر می شود. بیشتر اوقات، شانکرها باعث درد نمی شوند. معمولاً در ناحیه تناسلی، نزدیک مقعد، روی لب‌ها، در دهان یا در ناحیه‌ای از پوست که عامل بیماری‌زا در آن نفوذ کرده است، موضعی می‌شوند.
شانکر چه شکلی است؟ ابتدا یک لکه قرمز نرم است، سپس یک پاپول ایجاد می شود که بعد از مدتی تبدیل به زخم می شود. شانکر معمولاً پس از یک ماه بهبود می یابد و ممکن است فرد تصور نادرستی از بهبودی داشته باشد، اما این تنها پایان سیفلیس اولیه است.
سیفلیس ثانویه 1-6 ماه پس از بهبودی شانکر شروع می شود. بثورات صورتی یا قرمز کم رنگ روی پوست بیمار ظاهر می شود، اشتها بدتر می شود، وزن بدن کاهش می یابد، موها می ریزند، درد در مفاصل، گلو و سردرد. کندیلوم در اندام تناسلی ایجاد می شود.
علائم سیفلیس ثانویه در عرض 6-3 ماه ظاهر می شود و پس از آن بیمار دیگر مسری نیست. این بیماری در مرحله نهفته است، اما ترپونما به بافت ها و اندام های مختلف (رگ های خونی، بافت استخوانی، نخاع و مغز) حمله می کند.
بدون درمان کافی، در اکثر بیماران، این فرآیند یک عمر طول می کشد یا به سیفلیس سوم (اخر) تبدیل می شود. منجر به آسیب های خطرناک به چشم، قلب، مغز می شود. عوارض آن اختلالات روانی، نابینایی، فلج و مرگ است.
سیفلیس مادرزادی با آسیب شناسی های مختلفی ظاهر می شود: تغییر شکل دندان، کم خونی، بیماری کلیوی و غیره.
سیفلیس با آزمایش خون و آزمایشات سریع تشخیص داده می شود.
درمان
برای درمان سیفلیس اولیه و ثانویه، یک تزریق پنی سیلین به صورت مجزا انجام می شود. در مورد سیفلیس نهفته، سوم و مادرزادی، درمان نیاز به زمان بیشتر و افزایش دوز پنی سیلین دارد، اما معمولا موفقیت آمیز است.
برخی از بیماران به پنی سیلین حساسیت دارند. در این مورد، آنها تتراسایکلین یا اریترومایسین تجویز می شوند. شرکای جنسی بیمار مبتلا به سیفلیس به فوریت معاینه می شوند. حتی اگر آزمایش سیفلیس منفی باشد، درمان پیشگیرانه با پنی سیلین به آنها داده می شود.
خطر سیفلیس در این واقعیت نهفته است که می تواند علائم بیماری های پوستی مختلف را پنهان یا شبیه سازی کند. اگر سیفلیس همزمان با سایر بیماری های مقاربتی (سواک، کلامیدیا، تریکومونیازیس) رخ دهد، ابتدا درمان می شود و سپس عفونت های همزمان.
علاوه بر پنی سیلین، از تعدیل کننده های ایمنی، آنزیم ها، ویتامین ها و فیزیوتراپی در درمان سیفلیس استفاده می شود. باید به خاطر داشت که بدون درمان مناسب، سیفلیس کشنده است.
